Lo squartatore di New York - New York Ripper - Nowojorski rozpruwacz

Witam

Mistrz giallo powraca - Lucio Fulci.

Lucio Fulci to jeden z największych twórców włoskiego kina grozy. W 1982 roku nakręcił horror „Lo squartatore di New York” („New York Ripper”, „Nowojorski rozpruwacz”). 

4 Marca 1982 roku odbyła się premiera jednego z najlepszych horrorów w reżyserii Lucio Fulci. „Lo squartatore di New York” to jeden z najbrutalniejszych filmów w historii kina. Zdjęcia do filmu kręcono Nowym Jorku oraz Rzymie, w okresie od sierpnia do października 1981 roku. Film zakazany w wielu krajach, m.in. w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Australii, Finlandii i Norwegii. Wydany został dopiero po objęciu dużą cenzurą. Mimo, że większość filmów Fulciego w Wielkiej Brytanii zostało z czasem dopuszczonych do dystrybucji, to jednak „Lo squartatore di New York” nadal pozostaje na wyspach ocenzurowane. W Stanach Zjednoczonych premiera filmu odbywa się dopiero w październiku 1984 roku i tylko w ograniczonej liczbie kin. Wersja video ukazuje się tam dopiero w 1987 roku. Taka dystrybucja miała ogromny wpływ na jego ocenę oraz na wyniki finansowe filmu. Mimo niezbyt przychylnego przyjęcia przez krytyków film odniósł sukces. Jednak tak naprawdę sławę zyskał dopiero w latach 90-tych. Związane to było z rozszerzającą się dystrybucją filmu.

Scenariusz do filmu to dzieło Gianfranco Clerici i Vincenzo Mannino. Jednak pierwotna wersja scenariusz została zmieniona przez Dardano Sacchetti. W końcowej fazie również przez samego reżysera. Duet Clerici-Mannino niejednokrotnie wcześniej pracował już razem. Sam Clerici napisał wcześniej scenariusz do „Non si sevizia un paperino” („Nie torturuj kaczuszki”) w reżyserii Fucli. Jest on również autorem scenariusz do „Una farfalla con le ali insanguinate” Duccio Tessari, który już na blogu się pojawił. Z kolei Dardano Sacchetti to czołowy scenarzysta filmów giallo. Ma na swoim koncie scenarisuze do filmów czołowych reżyserów gatunku, takich jak Mario Bava, Dario Argento, Lucio Fulci, Antonio Margheriti, Umberto Lenzi, Lamberto Bava czy Michele Soavi. Jest to już czwarty film który opisuję na blogu, a którego scenariusz wyszedł spod ręki Sacchettiego. 

Nowym Jorkiem wstrząsa seria morderstw młodych kobiet. Tajemniczy morderca który kwacze jak kaczka, prowadzi grę z prowadzącym śledztwo porucznikiem Williamsem. Giną kolejne kobiety, a jedyna kobieta, której udało się uciec z rąk mordercy, dostarcza policji ważnych informacji...

„Lo squartatore di New York” to zdecydowanie jeden z najlepszych filmów Fulci. Bardzo krwawy i brutalny. Tym filmem Fulci potwierdził, że należy do czołowych twórców giallo. Niektóre sceny gore na długo pozostają w pamięci. Na pewno nie każdemu przypadną takie sceny do gustu. Znajdą się tacy, którzy będą odwracali wzrok. Jednak taki jest już urok wielu filmów Fulci. W jego filmach sceny są brutalne ale przede wszystkim są one bardzo realistycznie przedstawione. 

Bardzo dobrze wypadła w filmie obsada. Jest tutaj wiele nazwisk znanych z innych filmów gatunku. Najbardziej znany fanom giallo jest zapewne Howard Ross, czyli filmowy Mickey Scellenda. Urodzony w Rzymie aktor od początku lat 70-tych regularnie grywał we włoskich thrillerach, m.in. „5 bambole per la luna d'agosto” Mario Bavy. Dla Paolo Malco, który zagrał postać doktora Davisa, był to drugi film Fulciego. Rok wcześniej wystąpił w innym jego filmie „Quella villa accanto al cimitero” („Dom przy cmentarzu”). Wystąpił również w innych filmach reżyserów znanych z giallo takich jak Sergio Martino, Luciano Ercoli, czy Lamberto Bava („Morirai a mezzanotte”).

W filmie pojawił się też na chwilkę Michele Soavi oraz sam Lucio Fulci. O ile ten pierwszy pojawił się tylko na moment to Fulci miał dłuższą rolę grając szefa policji. 

Znakomicie wypadła w filmie Almanta Suska, dla której był to debiut przed kamerą. Zagrała Fay Majors, czyli jedyną ofiarę napastnika, której udało się przeżyć. Jednak jej kariera nie potoczyła się tak jakby chciała. Zagrała w zaledwie ośmiu produkcjach w karierze. Z kolei dla Danieli Doria „Lo squartatore di New York” był czwartym filmem Fulciego w któym wystąpiła. W sumie na dziewięć filmów w jakich zagrała w karierze, cztery to dzieła tego reżysera. Zora Kerova również pojawi się jeszcze na blogu. Ma na koncie kilka filmów grozy, a jedyny dotąd opisywany przeze mnie to „La casa dalle finestre che ridono”, który stanowił jej debiut filmowy.

Bardzo ważnym elementem filmów Fulciego są efekty specjalne, charakteryzacja oraz zdjęcia. Dzięki nim reżyser osiąga tak realistyczne sceny. Makabrycznie przedstawione zabójstwa są siłą jego filmów. Tak jest oczywiście w tym przypadku. Sceny morderstw są dosyć drastycznie przedstawione, dlatego nie każdy będzie zadowolony po seansie. Odpowiadała za to grupa doświadczonych współpracowników takich jak Germano Natali (współpracował z Dario Argento, Lamberto Bava, Ruggero Deodato, Luigi Cozzi, Aldo Lado), Maurizio Trani (wielokrotnie pracował z Fulcim, m.in. przy „Non si sevizia un paperino” i „Zombi 2”). Odpowiadający za zdjęcia Luigi Kuveiller również wykonał kawał dobrej roboty. Nie był to pierwszy film Fulciego przy którym pracował. Współpracował również z innymi reżyserami gatunku. 

Film „Lo squartatore di New York” jest bardzo dobrym dziełem Fulciego. Film ma niesamowity klimat, a ataki mordercy są bardzo ciekawie przedstawione. Oczywiście jak to bywa w filmach giallo, morderca ujawniony zostaje dopiero na końcu filmu. Przez cały film reżyser skrzętnie manipuluje wydarzeniami, wprowadzają co chwilę kolejnego podejrzanego. Z pewnością ze względu na brutalne sceny nie każdemu przypadnie do gustu. Jednak każdy fan giallo oraz włoskich filmów grozy musi ten film zobaczyć.